Van bướm tay gạt tiếng anh là “butterfly valve lever type“. Là loại van bướm đóng kín nhờ sự đàn hồi của đĩa van bọc cao su EPDM/NBR. Van được sử dụng trong hệ thống nước cấp, nước thải, PCCC và các hệ thống khác.

Van bướm tay gạt là loại van dùng để đóng hoặc mở dòng chảy trong đường ống bằng một lá van dạng đĩa được gắn cố định trên ty van ép chặt vào vòng đệm cao su được đúc sẵn trong thân van. Van Bướm tay gạt là loại van vận hành đóng mở bằng tay gạt, thường dùng cho các kích thước từ DN50 – DN150, vận hành đóng mở nhanh và dễ dàng thông qua lực vặn của tay người.

Tay gạt hoặc tay quay giúp điều khiển van bướm một cách dễ dàng và thuận tiện. Bằng cách xoay tay gạt hoặc tay quay, đĩa van hoặc vanh có thể mở hoặc đóng, điều chỉnh lưu lượng chất lỏng hoặc khí trong đường ống công nghiệp.

Van bướm tay gạt thường được sử dụng trong các hệ thống xử lý chất thải, hệ thống cấp nước, hệ thống điều hòa không khí và nhiều ứng dụng công nghiệp khác.

II. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van bướm tay gạt

Cấu tạo

Van bướm tay gạt được cấu tạo bởi 05 thành phần chính: Thân van, Vòng đệm, lá van (đĩa van), ty van và tay gạt.

– Thân van: được đúc từ gang cầu FCD450, hai mặt được phủ bởi lớp sơn epoxy cao cấp với độ dày ≥300 μm.

– Vòng đệm: Sản xuất từ cao su EPDM độ bền cao, được đúc sẵn cố định vào thân van, phù hợp với tiêu chuẩn nước sạch. Khả năng đàn hồi của vòng đệm là yếu tố làm tăng độ kín của van.

– Lá van: dạng đĩa tròn được sản xuất từ Inox CF8/CF8M, phù hợp với cả môi trường nước sạch và nước thải.

– Ty van: sản xuất từ Inox 304/316/420, gồm hai phần trên và dưới được gắn cố định vào lá van đối xứng nhau theo chiều thẳng đứng.

– Tay gạt: được sản xuất từ thép không rỉ, gắn cố định vào thân trên của van bằng bu lông và đai ốc, bên dưới có đĩa răng bằng inox giúp cố định tay gạt sau khi đóng mở.

Nguyên lý hoạt động của van bướm tay gạt

Khi van bướm tay gạt được đóng kín (góc mở lá van 0°) lá van sẽ ngăn chặn hoàn toàn dòng chảy trong đường ống và khi van được mở hoàn toàn (góc mở lá van 90°) lá van sẽ nằm song song với dòng chảy, lưu lượng dòng chảy trong đường ống là lớn nhất.

Quay góc 90 độ, lúc này là van nối với trục van sẽ chuyền chuyển động từ tay gạt, cánh van sẽ mở hoàn toàn, song song với lưu chất và đường ống. Van mở hoàn toàn 100%

Quay góc từ 90 độ về 0 độ, lúc này cánh van chuyển động quay, khi cánh van vuông góc với đường ống, cắt ngang dòng lưu chất đang chuyển động. Van lập tức đóng lại và ở trạng thái đóng hoàn toàn

Ngoài ra chúng ta có thể mở lá van theo các góc mở khác nhau để điều tiết lưu lượng dòng chảy. Các góc mở có thể được đánh số bằng miếng kim loại ngay phía dưới tay gạt để chúng ta có thể biết được cánh van đang mở ở góc bao nhiêu độ. Tuy nhiên nhà sản xuất khuyến cáo việc mở lá van dưới 90° sẽ làm giảm tuổi thọ của van.

III. Ưu điểm và nhược điểm

Ưu điểm của dòng van bướm tay gạt

Vận hành đóng mở nhanh bằng tay gạt chỉ thông qua lực vặn của tay người. bướm tay gạt giá rẻ được sản xuất từ gang cầu FCD450, Inox CF8/CF8M, cao su EPDM cho độ bền cao, chống rỉ sét, an toàn cho nguồn nước sạch.

Giá thành rẻ nhất trong các dòng van bướm điều khiển hiện nay. Rẻ hơn dòng van bướm tay quay, van bướm điều khiển điện và van bướm điều khiển khí nén

Trọng lượng van nhẹ, lắp đặt tương đối dễ dàng.

Thiết kế gọn, ít tốn diện tích khi lắp đặt.

Những chú ý khi lắp đặt van bướm tay gạt

Van bướm tay gạt giá rẻ được lắp đặt vào hệ thống dạng kẹp nên khi lắp đặt cần lưu ý một số điểm sau:

Mở lá van bướm ở góc mở khoảng 1/4 trước khi lắp đặt để tránh biến dạng vòng đệm cao su khi siết quá chặt, có thể gây kẹt lá van hoặc rò rỉ nước.

Khoảng cách giữa hai mặt bích phải vừa đủ để lắp đặt van, tránh bị biến dạng vòng đệm.

Không dùng miếng đệm giữa mặt bích và van.

Kích thước mặt bích phải bằng kích thước van.

Không hàn mặt bích gần van bướm đã lắp đặt.

Van có thể lắp linh động theo phương thẳng đứng hoặc phương ngang tùy nhu cầu sử dụng

Đặc tính van bướm tay gạt

Van được thiết kế theo kiểu lệch tâm cho lực vặn thấp.

Đĩa van bọc cao su NBR/EPDM

Cạnh của đĩa van bọc cao su nên hoạt động êm, ít tạo bọt và tuổi thọ cao.

Thân van được bao phủ bởi sơn epoxy chống ăn mòn.

Đóng mở theo hai chiều nhẹ nhàng.

Hai vòng làm kín ở ty trên giúp van luôn luôn kín trong suốt quá trình hoạt động.

Sản xuất theo tiêu chuẩn: ISO 5752 & ISO 5208